Zwinne zarządzanie produkcją na magazynie pełnym różnych komponentów nie jest proste, jednak pomocny może okazać się BOM materiałowy. Co to jest i jak jego użycie może wpłynąć pozytywnie na jakość produkcji?
Spis Treści:
- Definicja BOM – co to jest?
- BOM a MTO – jaka jest różnica?
- Struktura dokumentu BOM (Bill of materials)
- Rodzaje BOM ze względu na przeznaczenie materiałów
- Jak BOM materiałowy ułatwia planowanie produkcji?
- Jak efektywnie wprowadzić BOM materiałowy na plan produkcji?
- Zalety stosowania oprogramowania do BOM
- Krótka lista narzędzi potrzebnych to stworzenia BOM materiałowego produkcji dla Twoich potrzeb
Definicja BOM – co to jest?
BOM materiałowy (ang. Bill of Materials) to nazwa dokumentu, który przedstawia zestawienie materiałów, surowców i części niezbędnych wchodzących w skład produktu. Dokument zawiera nie tylko listę niezbędnych komponentów, lecz także wytyczne dot. procesu produkcyjnego.
BOM a MTO – jaka jest różnica?
Dość często BOM (ang. Bill of Materials) jest zamiennie używane z MTO (ang. Material Take Off). Taka praktyka w większości przypadków jest niepoprawna. MTO jest terminem, który odnosi się do listy materiałów wymaganych do zbudowania konstrukcji bądź elementu w budownictwie. Natomiast BOM materiałowy to ogólna lista surowców podzespołów, komponentów i części, które są potrzebne do wytworzenia produktu końcowego i nie jest to termin stosowany wyłącznie w budownictwie.
Struktura dokumentu BOM (Bill of materials)
Dokument BOM materiałowy ma strukturę hierarchiczną (struktura drzewa). Na samej górze znajduje się wyrób gotowy. Niższe poziomy stanowią podzespoły i poszczególne komponenty.
Ze względu na strukturę BOM można wyróżnić dwa typy dokumentu:
- Single-level bill of materials – taki typ dokumentu stosowany jest w przypadku, gdy gotowy produkt nie wymaga wielu komponentów. Taki BOM materiałowy przedstawia składowe elementu produktu w jednym poziomie. Przykładem wyrobu, dla którego wystarcza single bill of materials, jest krzesło. Jego komponenty niezbędne do produkcji to: oparcie, siedzenie, cztery nogi, wkręty i nakrętki. Tak krótką listę elementów można zapisać w jednym poziomie BOM.
- Multi-level bill of materials – taki BOM materiałowy stosowany przy bardziej skomplikowanych produktach. Zawiera wiele poziomów i wskazuje poszczególne komponenty, ich podzespoły, a także ich elementy składowe. Pierwszy poziom opracowania Bill of Materials obejmuje elementy składowe.
W przypadku roweru byłyby to: łańcuch (1 szt.), koła (2 szt.), siodełko (1 szt.), kierownica (1 szt.), pedały (2 szt.). Koła wymagają szeregu podzespołów np. szprychy (70 szt.) i opony (2 szt.). Graficzna forma struktury BOM dla bardziej skomplikowanego produktu ma wówczas postać drzewa (struktura hierarchiczna).
W dokumencie BOM znajdziemy jednak nie tylko materiały i części niezbędne do wyprodukowania produktu, lecz także dodatkowe wytyczne. Każdy BOM materiałowy zawiera wskazaną ilość, która jest niezbędna do wytworzenia produktu. Co więcej, wykaz zawiera opis każdego komponentu i materiału w celu ich łatwej identyfikacji. Obok materiałów umieszczony jest także numer identyfikacyjny, który pozwala na przyspieszenie procesu produkcyjnego. Dość często BOM materiałowy zawiera także uwagi, które mają pomóc w pracy z zestawieniem materiałowym.
Rodzaje BOM ze względu na przeznaczenie materiałów
- MBOM (ang. Manufacturing Bill of Materials) – zestawienie materiałów i narzędzi potrzebnych do wytworzenia produktu. BOM materiałowy wykorzystywany jest do obliczenia zapotrzebowania materiałów i odniesieniu do niego rozpoczyna się realizację zlecenia.
- SBOM (ang. Service Bill of Materials) – dokument, który zawiera opracowanie wszelkich instalacji potrzebnych do wytworzenia produktu, a także jego możliwe naprawy i komponenty, które będą niezbędne do konserwacji produktu.
- EBOM (ang. Engineering Bill of Materials) – przedstawia pierwotny projektu gotowego produktu. Dokładny EBOM jest szczególnie istotny w produkcji nowych produktów. Dla bardziej skomplikowanych części zwykle sporządza się zestawienie kilku EBOM.
Jak BOM materiałowy ułatwia planowanie produkcji?
Zestawienie surowców, materiałów oraz wszystkich komponentów znacząco ułatwia koordynację wszystkich elementów łańcucha dostaw. BOM materiałowy ułatwia synchroniczną pracę procesu produkcyjnego z logistyką i umożliwia zaspokojenie potrzeb obszarów roboczych.
Tak szczegółowe zestawienie materiałów sprawia, że na magazynie nie będą zalegać zbędne surowce, gdyż każdy komponent zamawiany jest zgodnie z zestawieniem materiałów, które zawiera BOM materiałowy. Znacząco zwiększa to efektywność produkcji. Co więcej, BOM materiałowy ułatwia wszystkim pracownikom wykonywanie codziennych obowiązków w kwestii pilnowania zaopatrzenia.
O BOM możesz także obejrzeć jeden z naszych tutoriali.
Jak efektywnie wprowadzić BOM materiałowy na plan produkcji?
Do efektywnego wprowadzania BOM do firm zajmujących się produkcją niezbędne są odpowiednie programy, które ułatwią kontrolowanie niezbędnych zasobów (takich jak zestawienie surowców i niezbędnych narzędzi).
Do sprawnego zarządzania produkcją przyda się system ERP (Enterprise Resource Planning), który umożliwia kontrolę poszczególnych materiałów i podzespołów niezbędnych do wytworzenia produktu.
Innym przydatnym systemem jest WMS (Warehouse management software), który służy do sprawnego zarządzania zasobami na magazynie. W systemie WMS mamy dostęp do bardziej szczegółowych informacji niż w ERP. Można np. na bieżąco śledzić liczbę materiałów i części dostępnych na magazynie, co umożliwia sprawne zarządzanie zapasami i usprawnienie produkcji.
Pamiętaj, że przydatne rozwiązania możesz znaleźć u nas – w Optimakers! Czytaj: Zarządzanie magazynem (WMS)
Zalety stosowania oprogramowania do BOM:
- Łatwo można znaleźć niezbędny materiał bądź część wyrobu, dzięki numerowi identyfikacyjnemu.
- Dostęp do informacji o bieżących zasobach na magazynie.
- Dostęp do wszelkich zmian w różnych wersjach BOM.
- Automatyczne tworzenie raportów dotyczących kosztu montażu i materiałów.
- Zachowanie pełnej ścieżki zmian, która pozwala na śledzenie tego, kiedy i kto zmienił sposób produkcji wyrobu.
Krótka lista narzędzi potrzebnych to stworzenia BOM materiałowego produkcji dla Twoich potrzeb
Przydatne do automatycznej kontroli i monitorowanie prawidłowego użycia materiałów jest użycie kompleksowych systemów ERP (Enterprise Resource Planning), które pozwalają na kontrolę elementów związanych z wytwórstwem.
Innym rozwiązaniem, które może być pomocne, jest system zarządzania magazynem (WMS). Rozwiązanie pomaga zwiększyć wydajność nie tylko łańcucha produkcyjnego, ale także samego procesu magazynowania czy zaopatrzenia w surowce.
Na szczęście Optimakers jest rozwiązaniem idealnie skrojonym pod potrzeby tego typu. Wypróbuj Optimakers za darmo przez 14 dni lub skonsultuj się z naszymi ekspertami, by pomogli dobrać rozwiązanie specjalnie do Twoich potrzeb.