Nierzadko czas przeznaczany na przezbrojenie maszyn jest znacznie wydłużony. Na taką sytuację mają wpływ nieefektywne procesy produkcji, które istotnie będą prowadzić do strat finansowych przedsiębiorstwa. W stworzenie bardziej efektywnego przezbrojenia może pomóc metoda SMED, która wykorzystywana jest przez światowe korporacje oparte na systemie lean production. Na czym polega metoda SMED i jak ją poprawnie zaimplementować?
Spis Treści:
- Co to jest SMED?
- SMED – definicja
- Geneza SMED
- SMED – korzyści
- Etapy wdrożenia SMED
- Metoda SMED – o czym jeszcze warto pamiętać?
Co to jest SMED?
SMED to metoda, która polega na znaczącym skracaniu czasów przezbrojeń maszyn i urządzeń*. Celem tej metody jest przekształcenie operacji wewnętrznych na zewnętrzne oraz uproszczenie i usprawnienie pozostałych procesów hali produkcyjnej w taki sposób, by wymagały jak najmniejszej ilości narzędzi.
*Czas przezbrojenia to czas, który jest liczony od momentu wyprodukowania ostatniej sztuki produktu A do momentu wyprodukowania pierwszej sztuki produktu B, pomiędzy którymi dochodzi do przezbrojenia.
SMED – definicja
Nazwa metody SMED pochodzi od angielskiej nazwy tej metodyki „Single-Minute Exchange of Die”, która doskonale opisuje jej cel. Proces przezbrojenia powinien mieścić się w ciągu jednocyfrowej liczby minut (do 10 minut).
Geneza SMED
U genezy metody redukcji czasu przezbrojenia leży proces produkcji TMC (Toyota Motor Company). To właśnie tam po raz pierwszy w 1969 roku Singeo Shingo postanowił maksymalnie zmniejszyć czas przezbrojenia 1-tonowej prasy.
W początkowych etapach prac czas przezbrojenia wynosił aż 4 godziny. Dokładna analiza przezbrojenia oraz zastosowanie odpowiednich technik pozwoliło po 8 miesiącach pracy skrócić czas przezbrojenia do zaledwie 3 minut.
SMED – korzyści
- krótszy czas przestojów pomiędzy maszynami pozwala na wyprodukowanie większej ilości produktów w krótszym czasie,
- niższe koszty produkcji – krótszy czas przezbrojeń wpływa na skrócenie czasu przestoju maszyn,
- możliwość produkcji partii mniejszych rozmiarów – dzięki redukcji czasu przezbrojenia można częściej zmieniać produkcję,
- możliwość produkcji mniejszych partii wpływa na lepszą responsywność produkcji do wymogów rynkowych,
- większa elastyczność w planowaniu produkcji,
- lepsza jakość – mniejsze partie produkcyjne redukują możliwość pomyłek związanych z ustawieniem maszyn,
- niższy poziom zapasów – przyczynia się do zmniejszenia marnotrawstw, a także do zwiększenia komfortu pracy na hali produkcyjnej.
Etapy wdrożenia SMED
Przed wdrożeniem SMED
Teoretycznie każde przedsiębiorstwo, które stosuje przezbrojenia wewnętrzne, może skorzystać ze SMED. Ograniczone zasoby mogą spowodować jednak, że SMED nie będzie najlepszym rozwiązaniem do optymalizacji produkcji.
Priorytetową wartością przy optymalizacji produkcji (zgodnie z lean management) powinna być identyfikacja marnotrawstw. Jeśli okaże się, że to wcale nie na przezbrojeniu firma traci najwięcej czasu czy pieniędzy, to w pierwszej kolejności należy wyeliminować te marnotrawstwa, które powodują największe szkody dla przedsiębiorstwa.
Jeśli jednak okaże się, że redukcja czasu przezbrojenia jest niezbędnym usprawnieniem produkcji, to przed wdrożeniem należy wykonać dokładne pomiary i analizę aktualnej wydajności. Pozwolą one na efektywne wdrożenie usprawnień. Analiza przezbrojenia powinna obejmować stworzenie listy czynności niezbędnych. Jak więc wykorzystać SMED w procesie produkcji?
Etap pierwszy SMED: Podział na czynności zewnętrzne, wewnętrzne i zbędne
Pierwszym krokiem w procesie SMED jest podzielenie czynności na wewnętrzne i zewnętrzne. Czynności wewnętrzne to etapy produkcji, które należy wykonać na maszynie. Operacje zewnętrzne obejmują czynności, które można wykonać przy wyłączonej maszynie.
W wyniku obserwacji mogą wyłonić się także tzw. czynności zbędne, które będą negatywnie wpływać na przedłużanie czasów przezbrojeń. Do niepotrzebnych czynności można zaliczyć m.in. szukanie narzędzi czy ich transport.
Etap drugi SMED: Przekształcenie operacji wewnętrznych na zewnętrzne
Po zidentyfikowaniu wewnętrznych elementów przezbrajania, w drugim etapie należy postarać się przetransformować procesy. Należy zadbać o to, aby większość operacji mogła odbywać się także przy wyłączonej maszynie. Zamierzeniem takich operacji jest skrócenie czasu trwania czynności wewnętrznych, które prowadzą do dalszej redukcji czasu przezbrojenia.
Do operacji, które odbywają się na tym etapie wdrażania SMED można zaliczyć:
- odpowiednie przygotowanie przyrządów i maszyn przed rozpoczęciem procesu produkcji (np. ciśnienia, temperatury),
- transformacja miejsca pracy, które umożliwia efektywne wykonywanie czynności bez konieczności np. szukania narzędzi.
Etap trzeci SMED: Usprawnienie operacji
Ostatnim etapem SMED jest udoskonalenie czynności wewnętrznych, które są poddane konwersji na zewnętrzne.
Na tym etapie konieczne jest m.in. przygotowanie miejsca pracy na danej maszynie zgodnie z ideologią lean management (metoda 5S), która pozwala na znaczące zwiększenie efektywności miejsca pracy.
Na wykonanie przezbrojenia w czasie krótszym pozwoli także automatyzacja (całkowita bądź częściowa) stanowiska pracy, która pozwoli m.in. na wykrycie nieprawidłowości poprzez metodę Jidoka. W praktyce oznacza to m.in. stosowanie podczas procesu produkcji maszyn, które będą wykrywały błędy bądź eliminowały możliwość ich popełnienie poprzez odpowiednie ustawianie wymiarów, wagi czy ilości.
Metoda SMED – o czym jeszcze warto pamiętać?
Podczas wdrażania SMED warto pamiętać, że przestoje mogą wynikać nie tylko z czasu poszczególnych procesów maszyny, lecz także z pracy pracowników. Z tego względu nierzadko trenerzy prowadzący warsztaty SMED proponują, by usprawnienia, które będą konieczne, by poprawić czas przeznaczony na przezbrojenie poszczególnych maszyn, podzielić także na czynniki ludzkie i technologiczne.
Czynniki ludzkie to usprawnienia zostają osiągnięte poprzez odpowiednie przygotowanie i re-organizację pracy.
Czynniki techniczne to usprawnienia maszyny wynikające ze zmiany jej inżynierii.
Zazwyczaj czynniki ludzkie są szybsze i tańsze we wdrożeniu. Przy implementacji metody SMED nie warto skupiać się wyłącznie na usprawnieniach technicznych. W konsekwencji może to prowadzić do bardzo długiego czasu zmiany przezbrojenia. Przełoży się to prawdopodobnie na słabą widoczność efektów w pierwszych miesiącach wprowadzania zmian.
Co więcej, przy implementowaniu metody SMED, warto zapoznać się także z innymi metodami usprawnień lean production. Mogą one pomóc Twojej firmie w znacznie szybszym i bardziej efektywnym dokonaniu zmian w produkcji.
Jeżeli uważasz, że w Twojej produkcji przyda się usprawnienie funkcjonowania, wypróbuj nasze bezpłatne 14-dniowe demo i sprawdź jaką wartość możemy Ci zaoferować. Chętnie pomożemy!